زبان اسکاتلندی ، تفاوت زبان اسکاتلندی با انگلیسی چیست؟

با سلام، ‏به زبان آموز خوش آمدید. ‏امروز میخواهیم راجع زبان اسکاتلندی صحبت کنیم.
‏ زبان اسکاتلندی، همانطور که از اسمش پیداست در اسکاتلند صحبت میشود ‏که
یکی از کشور های بریتانیا میباشد. ‏مهم است که بدانید، در کشور اسکاتلند سه زبان مخلتف وجود دارد ‏انگلیسی اسکاتلندی، زبان اسکاتلندی و زبان گِیلیک.

‏گِیلیک یکی از زبان های سلتیکی است که جز خانواده هندواروپایی میباشد، ‏دو زبان دیگر
یعنی ‏انگلیسی اسکاتلندی و زبان اسکاتلندی‏تا حد زیادی شبیه یکدیگر هستند.اما دو زبان متفاوت هستند.‏بیشتر ‏انگلیسی اسکاتلندی دقیقا مشابه انگلیسی معیار است ‏و فقط با لهجه اسکاتلندی صحبت میشود. ‏از طرف دیگر، اسکاتلندی، از انگلیسی وسطی در دوران قدیم ‏ به وجود آمده و در نتیجه با انگلیسی امروزی شده است.

‏بعضی از مردم، زبان اسکاتلندی را یک گویش از انگلیسی میدانند ‏و بعضی دیگر آن را یک زبان جداگانه به حساب می آورند.‏بعدا راجع این موضوع بیشتر توضیح خواهیم داد.
‏بر اساس آمارگیری سال 2011 حدود 1.5 میلیون نفر به ‏ زبان اسکاتلندی صحبت میکنند
یعنی حدود 30 درصد اسکاتلندی ها.

‏تاریخچه زبان اسکاتلندی

‏ریشه های اسکاتلندی از یکی از گویش های انگلیسی باستان ‏به نام نورث امبریا میآید. ‏انگلیسی نورث امبریایی، در حدود قرن هفتم ‏در حکومت انگلو ساکسونی نورث امبریا صحبت میشُد .‏که در قسمت های شمال شرقی انگلستان واقع شده بود و جزئی از اسکاتلند بود. ‏پادشاهی اسکاتلند در سال 843 ‏با اتحاد اقوام پیکت و گِیلیک شکل گرفت، ولی در آن زمان ‏سرزمین های نورث امربیا هنوز جزئی از پادشاهی اسکاتلند نبود ‏در قرن یازدهم، قسمت های شمالی ‏سرزمین های نورث امربیا ‏جزئی از اسکاتلند شدند ‏و زبان گِیلیک اعتبار و جایگاه خاصی پیدا کرد .‏هرچند انگلیس همچنان زبان اصلی مردم باقی ماند.

‏گویش های زبان انگلیسی آن منطقه تحت تاثیر زبان های نوردی (اروپا شمالی) بودند
‏زیرا قسمت های جنوبی نورث امبریا و قسمت های شرقی و شمالی انگلیس ‏تحت حکومت دانمارکی ها بود ‏و در نتیجه این زبان ها تحت تاثیر زبان های نوردی بودند.
‏همچنین، مردم اسکاندیناوی نیز در مرز های آن منطقه وجود داشتند.
‏در قرن 12 یا 13ـم، بر اساس تقسیمات کشوری بارو ‏اسکاتلند از انگلستان جدا شد.
‏ریشه کلمه بارو از نام گروهی از اتحادیه ها و بازار هایی ‏که تاجران و صنعتگران کار میکردند و مالیات پرداخت میکنند، آمده است. ‏حکومت و اشرافی که بارو ها را اداره میکردند، سعی میکردند تا سایر اقوام را ‏به بارو ها بیارند، مانند اسکاتلندی ها ‏و اقوام گِیلیک و ‏ سایر بخش هایی که تحت حکومت دانمارکی ها بودند.همچنین از سایر نقاط مانند مناطق فلاندر، فریزلند و اسکاندیناوی.

‏زبان انگلیسی زبان رایج مردم بارو شد ‏ ‏اما چون در این محیط از تمام اقوام حضور داشتند ‏زبان انگلیسی تحت تاثیر لهجه اقوام مختلف قرار گرفت ‏و از زبان نورث امبریایی منحرف شده و شکل های جدید پیدا کرد. ‏زبان دیگری که بر انگلیسی وسطی تاثیر گذاشت، لاتین بود.
‏زیرا متون مذهبی، دینی و قوانین کشوری به زبان لاتین نوشت میشد.
‏زبان فرانسوی نیز به دلیل رابطه نزدیک پادشاهی انگلیس ‏با نورمن های فرانسه، بر زبان انگلیسی تاثیر گذاشت. ‏به این انشعابات گویش های زبان انگلیسی وسطی ‏امروزه زبان اسکاتلندی اولیه میگویند، ‏اما در آن زمان به آن همان انگلیسی میگفتند.

در قرن چهاردهم و پانزدهم انگلیسی، جای زبان های گیلیک و فرانسوی را گرفت.
‏زبان انگلیسی همچنین جای زبان لاتین برای نوشتن اسناد و قوانین گرفت ‏در همان قرن 15م، جزایر اورکنی و شتلند ‏به زیر سلطه اسکاتلند در آمدند. ‏در این جزایر مردمان اسکاندیناوی از قرن 9ـم زندگی میکردند ‏و به یک نوع زبان نورسی باستانی به نام نورن صحبت میکردند ‏اما بعد از ورود اسکاتلندی ها به این منطقه ‏زبان اسکاتلندی در این منطقه گسترش یافت. ‏از برخورد این زبان نورسی با اسکاتلندی ‏گویش های جدیدی به وجود آمد، ‏به نام اسکاتلندی شتلندی ‏و اسکاتلندی اورکنی.

در این زمان، زمان گفتاری اسکاتلندی تا حد زیادی از انگلیسی فاصله گرفته بود.
‏یک دلیلی که باعث این فاصله شده بود ‏در قسمت های جنوبی انگلیس، گویش لندنی در حال معیار شدن بود ‏در حالیکه زبان اسکاتلندی بیشتر مشابه گویش های شمال انگلیس بود.
‏موضوع دیگر، تغییرات در نوع تلفظ حروف صدا دار (مصوت ها) بود ‏در بین سال های 1350 تا 1600 تغییراتی در نوع تلفظ حرف ها ‏ در انگلیسی به وجود آمد، این موضوع بر اسکاتلندی نیز تاثیر گذاشت. ‏هرچند تغییرات تلفظ در دو زبان یکی نبودند، ‏بعضی از تغییراتی که در زبان انگلیسی به وجود آمد. ‏در زبان اسکاتلندی به وجود نیامد و تغییراتی دیگری به وجود آمد.

‏به عنوان مثال ou در انگلیسی وسطی  صدای وو میدادند اما تلفظ این حروف در انگلیسی معیار  به آوو تغییر کرد. ‏اما در اسکاتلندی به همان شکل اولیه باقی ماند، به همین دلیل ‏در انگلیسی میگوییم ماوس اما در اسکاتلندی میگویم موس ‏یا مثلا در انگلیسی میگویم برَون کَو ‏و در اسکاتلندی میگویم برون کُو. ‏همزمان با این تغییرات در تلفظ حروف ‏رسم الخط زبان انگلیسی در حال معیار سازی بود ‏و در نتیجه املا کلمات بر اساس تلفظ کلمات در انگلیسی وسطی است ‏اما رسم الخط زبان اسکاتلندی به شکل آزادانه تر ‏همانطور که کلمات تلفظ میشُد، نوشته میشُد ‏.

بسیاری از اشعار و متون اسکاتلندی در قرن 15 ـم و 16ـم نوشته شده اند ‏اما در سال های بعد از آن و با گسترش اهمیت انگلیسی ‏زبان اسکاتلندی به صورت ترکیبی از تلفظ اسکاتی و انگلیسی استفاده میشُد. ‏زمانی که در سال 1603 میلادی جیمز ششم پادشاه انگلستان، اسکاتلند و ایرلند شد، ‏تاثیر زبان انگلیسی بر مردم اسکاتلند بیش از قبل شد.
‏تلفظ ، املا لغات و گویش کلمات اسکاتلندی به انگلیسی نزدیک شد ‏و در نتیجه انگلیسی اسکاتلندی به وجود آمد. ‏اسکاتلندی همچنان توسط اکثریت مردم استفاده میشُد ‏اما کاربرد آن با اتحاد انگلیس و اسکاتلند در سال 1707 ‏بیش از قبل کاهش یافت.

‏به حاشیه راندن و منزوی کردن زبان اسکاتلندی
‏بعدها باعث احیا ادبی دوباره این زبان شد.
‏شاعرانی مانند آلان رمزی و رابرت برنز، شاعر ملی اسکاتلند ‏آثار ادبی خود را به اسکاتلندی نوشتند.
‏هرچند تولید آثر ادبی اسکاتلندی در قرن 19 کاهش یافت ‏اما دوباره در قرن 20 احیا شُد ‏در قرن 20م،
نویسنده ای به نام پیتر هیو ‏سعی در ایجاد
یک استاندارد برای گویش های اسکاتلندی کرد.
‏در اواسط قرن 20ـم اولین رمان ها بر اساس
‏گویش های محاوره ای اسکاتلندی انتشار یافتند.

جمع بندی

‏اسکاتلندی یک زبان مجزا است؟ ‏یا گویشی از زبان انگلیسی؟

‏جواب دادن به این سوال که ‏اسکاتلندی یک زبان مجزا است ‏‏یا گویشی از زبان انگلیسی، کار آسانی نیست. ‏مخصوصا امروزه که مردم به صورت ترکیبی از هر دو آنها استفاده میکنند.
به این شرایط اصطلاحا دوزبان‌گونگی میگویند، یعنی مردم اسکاتلند هم از زبان اسکاتلندی و هم انگلیسی اسکاتلندی و یا به صورت ترکیبی ‏از آن ها استفاده میکنند.
‏به این نکته دقت کنید ‏دو زبان اسکاتلندی و انگلیسی اسکاتلندی داریم که ذاتا شبیه هم هستند
‏و حالا مردم از هر دو آنها به صورت ترکیبی استفاده میکنند. ‏در چنین شرایط پیچیده و اصطلاحا دو زبان‌گونه ای ‏به راحتی میتوان اسکاتلندی را گونه ای از زبان انگلیسی به شمار آورد
‏و هر دو را یک زبان در نظر گرفت. ‏اما بعضی از مردم، همچنان اسکاتلندی را یک زبان جداگانه میدانند ‏و دلیل آن را نیز آثار ادبی قرون گذشته زبان اسکاتلندی میدانند ‏که در آن زمان از انگلیسی متفاوت بوده است.

‏هیچ معیار مشخصی وجود ندارد که چه چیزی یک زبان است و چه چیزی را باید یک گویش به شمار آورد. ‏یه ضرب المثلی وجود دارد که میگوید ‏هر زبان، یک گویشی است که کلی سرباز دارد. خُب، اسکاتلندی در ابتدا   که سربازی نداشت، بعدها بدست آوردن و بعد دوباره آن را از دست دادند. ‏زبان اسکاتلندی اگر به شکل مجزا از انگلیسی صحبت شود، ‏به آسانی قابل تشخیص و جدا از انگلیسی است.

آیا تفاوت ها باعث میشود اسکاتلندی را یک زبان جداگانه به حساب بیاریم؟
‏بر اساس یک تحقیق ‏64% مردم اسکاتلند معتقدند اسکاتلندی یک زبان جداگانه نیست ‏بلکه یک گویش است، ‏یعنی 58% افرادی که خود به زبان اسکاتلندی صحبت میکنند ‏اسکاتلندی را یک زبان جداگانه تلقی نمیکنند.

شما چه فکری میکنید؟ به نظر شما آیا اسکاتلندی یک زبان جداگانه است؟