آموزش زبان ترکی استانبولی-گرامر مقدماتی-آشنایی با الفبا ترکی استانبولی و اعداد

تاریخچه‌ای از الفبای ترکی

قدیمی‌ترین الفبای شناخته شده از زبان ترکی مربوط به سده 2 تا 4 هجری است. این الفبا که به ترکی اورخون شناخته می‌شود روگرفتی از خطوط آرامی بود. با روی کار آمدن امپراطوری عثمانی، الفبای ترکی عثمانی جایگزین الفبای ترکی اورخون شد و برای هزار سال به عنوان الفبای رسمی دولت عثمانی بکار می‌رفت. الفبای ترکی عثمانی بر گرفته از خطوط عربی بود. رفته‌رفته با نفوذ انگلیسی‌ها در منطقه و اضمحلال امپراطوری عثمانی و روی کار آمدن آتاتورک و نفوذ فرهنگ غرب خط ترکی عثمانی به شکل ترکی استانبولی کنونی درآمد. این الفبا روگرفتی از خطوط لاتین می‌باشد.

در ادامه با آموزش زبان ترکی استانبولی در وب سایت موسسه مجازی زبان آموز همراه باشید.

الفبای ترکی استانبولی

برای شروع مبحث آموزش زبان ترکی استانبولی ابتدا بایستی با الفبای این زبان آشنا شد. الفبای ترکی استانبولی بر خلاف الفبای لاتین 29 حرف دارد که از نظر شکلی در 23 حرف آن مشترک و در 6 حرف متفاوت است. مبتنی بر اقتضائات زبان ترکی اساساً سه حرف از الفبای زبان لاتین به دلیل آنکه معادل آوایی در زبان ترکی ندارد حذف شده است که این 3 حرف عبارت اند از: X، W و Z و 6 حرف نیز به دلیل عدم توانایی الفبای لاتین در توصیف آواهای زبان ترکی به الفبای ترکی استابولی اضافه شده است. که این 6 حرف عبارت اند از: Ç با آوای چ، Ğ با آوایی شبیه به ی، İ با آوای ای کشیده، Ö با آوای ـِ دهان گرد، Ş با آوای چ، Ü با آوای ای دهان گرد می‌باشد.

باید دقت کرد که 23 حرفی هم که از نظر شکلی شبیه به الفبای زبان لاتین است از لحاظ فنوتیکی با آنها متفاوت می‌باشد. از تفاوت‌های آشکار در آواهای الفبای ترکی با لاتین می‌توان به: A که همچون فارسی آ تلفظ می‌شود. C که ج تلفظ می‌شود. e که بصورت کسره تلفظ می‌شود. U که بصورت او تلفظ می‌شود. برای آشنایی بهتر با الفبای ترکی و نحوه تلفظ آنها به جدول زیر مراجعه فرمایید.

الفبای زبان ترکی استانبولی

	حرف ترکی		اسم در الفبا	صدای فونتیک	معادل فارسی	مثال
1	A	a	a	/a/	آ	kalem
2	B	b	be	/b/	ب	balık
3	C	c	ce	/dʒ/	ج	cep
4	Ç	ç	çe	/tʃ/	چ	çay
5	D	d	de	/d/	د	deve
6	E	e	e	/e/	ـِ (کسره)	ev
7	F	f	fe	/f/	ف	fil
8	G	g	ge	/ɡ/, /ɟ/	گ	gemi
9	Ğ	ğ	yumuşak ge	/ɰ/	مشابه ی	yağmur eğitim
10	H	h	he, ha	/h/	ه	havlu
11	I	ı	ı	/ɯ/	ای کوتاه	ıspanak
12	İ	i	i	/i/	ای کشیده	ingılızce
13	J	j	je	/ʒ/	ژ	jimnastik
14	K	k	ke, ka	/k/, /c/	ک	kitap
15	L	l	le	/ɫ/, /l/	ل	limon
16	M	m	me	/m/	م	masa
17	N	n	ne	/n/	ن	namaz
18	O	o	o	/o/	ـُ (ضمه)	okul
19	Ö	ö	ö	/ø/	کسره دهان گرد	ördek
20	P	p	pe	/p/	پ	parmak
21	R	r	re	/ɾ/	ر	resim
22	S	s	se	/s/	س	su
23	Ş	ş	şe	/ʃ/	ش	şeker
24	T	t	te	/t/	ت	top
25	U	u	u	/u/	او	uçak
26	Ü	ü	ü	/y/	ای دهان گرد	Ülke
27	V	v	ve	/v/	واو	Vazo
28	Y	y	ye	/j/	ی	Yemek
29	Z	z	ze	/z/	ز	Zambak

اعداد در ترکی استانبولی

دومین موضوعی که باید در ابتدای آموزش زبان ترکی استانبولی با آن آشنا شد مبحث اعداد است. اعداد در ترکی استانبولی از نظر قاعده تا حدودی شبیه به اعداد در زبان فارسی است. برای یادگیری بهتر اعداد در زبان ترکی استانبولی باید یکان را به خوبی شناخت و سپس مبتنی بر یکان و قواعدی که بر دهگان، صدگان و هزارگان مترتب هست می‌توان اعداد را در زبان ترکی استانبولی ساخت. در ابتدا با یکان آشنا می‌شویم.

یکان

جدول یکان
Sayılar	اعداد
Sıfır	0
bir	1
iki	2
üç	3
dört	4
beş	5
altı	6
yedi	7
sekiz	8
dokuz	9

دهگان

جدول دهگان
Sayılar	اعداد
On	10
yirmi	20
otuz	30
kırk	40
elli	50
altmış	60
yetmiş	70
seksen	80
doksan	90

برای خواندن اعداد دورقمی بایستی ابتدا دهگان و سپس یکان خوانده شود. به مثال‌های زیر توجه کنید:

مثال اعداد دو رقمی
Sayılar	یکان		دهگان		اعداد
on iki	iki	2	on	10	12
yirmi üç	üç	3	yirmi	20	23
otuz dört	dört	4	otuz	30	34
kırk beş	beş	5	kırk	40	45
elli altı	altı	6	elli	50	56
altmış yedi	yedi	7	altmış	60	67
yetmiş sekiz	sekiz	8	yetmiş	70	78
seksen dokuz	dokuz	9	seksen	80	89
doksan bir	bir	1	doksan	90	91

صدگان

عدد صد در زبان ترکی yüz است و خواندن مابقی صدگان با پسوند yüz ساخته می‌شود. شیوه ساخت صدگان به این صورت هست که برای خواندن هر دسته باید ابتدا معادل یکانی هر دسته ذکر شود و در ادامه yüz را به آن اضافه کنند. برای آشنایی با صدگان در زبان ترکی به جدول زیر توجه بفرمایید.

جدول صدگان
Sayılar	اعداد
yüz	100
yirmi yüz	200
otuz yüz	300
kırk yüz	400
elli yüz	500
altmış yüz	600
yetmiş yüz	700
seksen yüz	800
doksan yüz	900

برای ساختن مابقی اعداد سه رقمی بدین صورت انجام می‌شود که ابتدا باید صدگان و سپس دهگان خوانده شود. به مثال‌های زیر دقت کنید:

مثال اعداد سه رقمی
Sayılar	دهگان		صدگان		اعداد
yüz yirmi üç	yirmi üç	23	yüz	100	123
yirmi yüz otuz dört	otuz dört	34	yirmi yüz	200	234
otuz yüz kırk beş	kırk beş	45	otuz yüz	300	345
kırk yüz elli altı	elli altı	56	kırk yüz	400	456
elli yüz altmış yedi	altmış yedi	67	elli yüz	500	567
altmış yüz yetmiş sekiz	yetmiş sekiz	78	altmış yüz	600	678
yetmiş yüz seksen dokuz	seksen dokuz	89	yetmiş yüz	700	789
seksen yüz doksan bir	doksan bir	91	seksen yüz	800	891
doksan yüz on iki	on iki	12	doksan yüz	900	912

هزارگان

برای ساخت اعداد چهار رقمی ابتدا باید با شیوه ساخت هزارگان آشنا شد. هزار در ترکی استانبولی Bin هست و تمام اعداد هزارگان، ده هزارگان و صد هزارگان با پسوند Bin ساخته می‌شود که در ادامه می‌آید.

جدول هزارگان
Sayılar	اعداد
bin	1000
iki bin	2000
üç bin	3000
dört bin	4000
beş bin	5000
altı bin	6000
yedi bin	7000
sekiz bin	8000
dokuz bin	9000

جدول ده هزارگان
Sayılar	اعداد
on bin	10.000
yirmi bin	20.000
otuz bin	30.000
kırk bin	40.000
elli bin	50.000
altmış bin	60.000
yetmiş bin	70.000
seksen bin	80.000
doksan bin	90.000

جدول صد هزارگان
Sayılar	اعداد
yüz bin	100.000
yirmi yüz bin	200.000
otuz yüz bin	300.000
kırk yüz bin	400.000
elli yüz bin	500.000
altmış yüz bin	600.000
yetmiş yüz bin	700.000
seksen yüz bin	800.000
doksan yüz bin	900.000

نحوه ساخت اعداد هزارگان

برای ساخت مابقی اعداد هزارگان، ده هزارگان و صدهزارگان فقط کافی است همچون فارسی ابتدا دسته هزارتایی ساخته شود و در ادامه دسته صدتایی به آن اضافه می‌شود. برای آشنایی بهتر به مثال‌های زیر توجه فرمایید:

مثال اعداد چهاررقمی، پنج رقمی و شش رقمی
sayılar	دسته صدتایی		دسته هزارتایی		اعداد
bin yirmi yüz otuz dört	yirmi yüz otuz dört	234	bin	1.000	1234
yirmi üç bin kırk yüz elli altı	kırk yüz elli altı	456	yirmi üç bin	23.000	23456
otuz yüz kırk beş bin altmış yüz yetmiş sekiz	altmış yüz yetmiş sekiz	678	otuz yüz kırk beş bin	345.000	345678