زبان رومانیایی ، معرفی تاریخچه شکلگیری و بررسی ویژگی های رومانیایی

‏سلام به همه، به زبان آموز  خوش آمدید.امروز میخواهیم راجع زبان رومانیایی صحبت کنیم یا ‏به تلفظ رومانیایی ‏ لیمبا رُمنه .
‏در خود کلمه رومانیایی، لفظ “رومی” دیده میشود ‏ که به امپراطوری روم اشاره دارد.

‏

تاریخچه زبان رومانیایی

زبان رومانیایی جزئی از خانواده زبان های رومی تبار است ‏رومانیایی، از بقیه زبان های رومی تبار فاصله دارد ‏و به همین دلیل معمولا
کمتر به آن توجه میشود. ‏تمام زبان های رومی تبار در اروپا غربی صحبت میشوند. ‏اما رومانیایی در اروپا شرقی و منطقه بالکان صبحت میشود. ‏رومانیایی جز شاخه شرقی زبان های رومی تبار است ‏زبان های این شاخه در اروپا شرقی صحبت میشوند.به زبان های رومانیایی و مولداویایی ‏زبان های داکو رومانیایی نیز میگویند. ‏زبان های داکو رومانیایی بیشترین گویشور ‏را در میان زبان های این شاخه دارند.

‏زبان رومانیایی 24 میلیون گویشور مادری دارد ‏و 4 میلیون نفر به عنوان زبان دوم ‏رومانیایی، زبان رسمی کشور رومانی است ‏و زبان مادری 93% مردم این کشور است ‏معادل 18.6 میلیون نفر ‏و همچنین زبان رسمی کشور مولداوی نیز میباشد ‏با 2.75 میلیون گویشور مادری ‏در مولداوی، بعضی ها به این زبان مولداویایی میگویند ‏و بعضی دیگر به آن رومانیایی میگویند.

‏زبان رومانیایی،با بقیه زبان های رومی تبار کمی فرق میکند ‏و تحت تاثیر زبان های دیگر نیز بوده است. ‏زبان های اسلاوی بر واژگان و تلفظ کلمات این زبان تاثیر گذاشته است. ‏ایتالیایی، نزدیک ترین زبان رومی تبار به رومانیایی است ‏و 77% لغات این دو زبان ریشه مشترک دارند ‏ایتالیایی با اسپانیایی 82% ریشه مشترک ‏و با فرانسوی 89% ریشه مشترک دارد.

‏قبل از رومی ها در این منطقه اقوامی زندگی میکردند ‏به نام داس ها یا داچ ها. ‏امپراطوری روم در سال 106 این منطقه را تحت تصرف خود در آورد ‏و زبان مردم این منطقه لاتین شد. ‏این که چگونه این اتفاق افتاد دقیقا مشخص نیست. ‏شاید اقوام داس زبان حکومت جدیدشان را انتخاب کردند، ‏شاید هم رومی ها به این منطقه آمدند ‏و داس ها ازدواج کردن.د ‏بعضی دیگر میگویند خود زبان داسی ‏جز زبان های ایتالیک بود و به لاتین نزدیک بود ‏به هر ترتیب، زبان مردم منطقه به سرعت به لاتین تغییر کرد.

‏امپراطوری روم از سال های 271 از این منطقه رفت ‏ اما اثر زبان لاتین بر منطقه باقی ماند. ‏در چند قرن بعدی گویش های مختلفی لاتین شکل گرفتند ‏و اتفاق های عجیبی برای این زبان اتفاق افتاد. ‏زبان نیا رومانیایی که مادر تمام زبان های ‏رومانیایی امروز است، در قرن 9ـم به وجود آمد ‏معلوم نیست زبان نیا رومانیایی از زبان لاتین عامیانه منطقه داس ‏به وجود آمد، یا از زبان مناطق جنوبی که بعدا به داس آمدند.

‏تاثیر زبان های اسلاوی

‏رومانیایی از نظر جغرافیایی ‏در محاصره زبان های اسلاوی است ‏زیرا، اقوام اسلاو بین قرن 7 تا 9 میلادی ‏به منطقه مهاجرت کردند.
‏به دلیل ارتباط این نزدیکی، زبان رومانیایی ‏تحت تاثیر واژگان، تلفظ و گرامر زبان های اسلاوی بوده است. ‏گفته میشود اقوام اسلاوی
زبان لاتین را به عنوان ‏زبان دوم یادگرفته بودند و با تلفظ خاص از آن استفاده میکردند.

‏زبان اسلاوی کلیسایی باستان نیز تا قرن 16م زبان رسمی و ‏تا قرن 17م زبان کلیسا ها بود و بر رومانیایی تاثیر گذاشت.
‏اینکه رومانیایی در قرون وسطی چگونه توسعه یافت معلوم نیست، زیرا نمونه ای از این زبان تا قبل قرن 16م وجود ندارد.
‏اولین نمونه های یافت شده رومانیایی به سال 1521 برمیگردد ‏این نوشته ها با خط سیریلیک نوشته شده بودند ‏و تا قرن 19م نیز از همین الفبا استفاده میشد که به وضوح تاثیر زبان های اسلاوی را نشان میدهد.

رومانیایی امروزی

‏در این مقاله نمیتوانیم با جزئیات مسیر شکلگیری ‏زبان رومانیایی رو توضیح دهیم. چیزی که مهم است این است که  ‏علارغم تغییر مرز کشور و تغییر حکومت ‏ اقوام رومانیایی همیشه تحت یک کشور مجزا باقی ماندند.

‏در قرن 18ـم، برای حفظ هویت و فرهنگ ملی ‏تلاش هایی برای معیار سازی این زبان صورت گرفت ‏اولین کتاب دستور زبان رومانیایی در سال 1780 منتشر شد ‏در حدود سال 1800 محققان رومانیایی ‏تلاش کردند تا این زبان را دوباره به لاتین نزدیک کنند ‏و به همین دلیل، بسیاری از لغات دخیل را ‏با لغات معادل لاتین و ایتالیایی و فرانسوی جایگزین کردند ‏ ‏در سال 1879 رومانی کشور مستقل شد ‏و زبان رسمی آن رومانیایی شد.

‏مرز های این کشور در قرن 20م، چندین بار تغییر کرده است ‏رومانیایی بیشتر قرن 20م را زیر سلطه شوروی بوده است.
کشور مولداوی نیز، زبان مولداویایی را زبان رسمی خود کرد ‏زبان های رومانیایی و مولداویایی یک زبان مشترک هستند ‏و فقط در گویش های منطقه ای بایکدیگر تفاوت دارند. ‏این دو زبان در شکل نوشتاری، دقیقا مشابه هستند.

‏چگونه زبان رومانیایی، در محاصره زبان های دیگر ‏جان سالم به درد بُرد و از بین نرفت؟
‏چگونگی این اتفاق مشخص نیست، اما میدانیم که ‏زبان منطقه داس به سرعت به لاتین تغییر کرد. ‏در سایر، مناطق تاثیر زبان لاتین
بعداز سقوط امپراطوری روم ‏ از بین رفت، اما در منطقه داس باقی ماند.‏بعضی دیگر معتقدند به دلیل فتح نشدن این سرزمین ها ‏بود که زبان این مناطق تغییر نکرد. جغرافیا منطقه، امکان فتح آن توسط نیرو های دشمن را کم میکرد ‏کوه‌های کارپات، به شکل یک سپر، مانع از ورود نیرو های دشمن ‏میشد و مردم در ارتفاعات این منطقه پناه میگرفتند ‏تمام این موارد حدس و گمان هستند.

‏‏رومانیایی یک زبان رومی تبار است و در نتیجه ‏به فرانسوی، اسپانیایی و ایتالیایی نزدیک است ‏اما به دلیل قرارگیری در ناحیه اشپراخ‌بوند بالکان ‏تحت تاثیر زبان های اسلاوی نیز بوده است. اشپراخ‌بوند یا ناحیه همگرایی زبانی، منطقه ای است که ‏زبان های مختلف مثل زبان های رومی، اسلاوی روی هم تاثیر میگذارند. ‏زبان های دیگر مثل مجارستانی نیز ‏بر رومانیایی تاثیر گذاشته است ‏واژگان ‏اکثر واژگان زبان رومانیایی بر اساس ‏زبان های رومی تبار و لاتین است ‏حدود 63% لغات ریشه رومی دارند ‏و حدود 11.5% ریشه اسلاوی دارند ‏درصد باقی مانده از زبان های ترکی، یونانی ‏مجارستانی و آلمانی هستند. ‏اما اگر فقط 2500 لغت پرکاربرد رومانیایی را معیار قرار دهیم ‏درصد لغات رومی تبار 76% و ‏درصد ریشه لغات اسلاوی 15% است.

‏اگر شما یکی از زبان های رومی تبار را یاد داشته باشید. ‏بسیاری از لغات رومانیایی برایتان آشنا خواهد بود.
‏رومانیایی با بقیه زبانی رومی تبار کمی فرق میکند ‏و در بعضی از جنبه ها، بیشتر شبیه زبان های اسلاوی است ‏مخصوصا در نحوه ساخت و تلفظ کلمات ‏و بعضی از نکات گرامری.
همین مسئله جدا بودن از دیگر زبان های رومی و ‏ارتباط با زبان های اسلاوی است که این زبان را خاص میکند.

‏سوال روز برای گویشوران رومانیایی ‏به نظر شما رومانیایی به سایر زبان های رومی تبار ‏مثل ایتالیایی چه قدر شبیه است؟ ‏
برای گویشور های سایر زبان های رومی تبار ‏به نظر شما رومانیایی چه قدر به زبان شما نزدیک است؟
در بخش نظرات با ما در ارتباط باشید