زبان سوئدی ،زبان نروژی ،زبان دانمارکی ،زبان فنلاندی و دیگر زبان های ژرمنی شمالی

‏سلام به همه، به زبان آموز خوش آمدید. ‏امروز میخواهیم راجع زبان‌های ژرمنی شمالی ‏یا همان زبان های اروپا شمالی ‏که شامل زبان سوئدی  زبان دانمارکی و زبان نروژی میشود. ‏علاوه بر راجع زبان های ایسلندی و زبان فاروئی نیز صحبت خواهیم کرد.
‏در ابتدا میخواستم نام این مقاله را زبان های اسکاندیناوی بگذارم، ‏اما در حقیقت تنها سه کشور دانمارک، نروژ و سوئد جز منطقه اسکاندیناوی هستند  و بقیه کشور های اروپا شمالی جز این منطقه به شما نمی آیند. ‏برای همین لفظ کشور های اروپای شمالی دقیق تر است ‏زیرا علاوه بر آن سه کشور، شامل ایسلند، فارائو و فنلاند نیز میشود.‏البته توجه داشته باشید زبان فنلاندی جز زبان‌های ژرمنی شمالی محسوب نمیشود‏

‏زبان‌های ژرمنی شمالی، زبان مادری حدود 20 میلیون نفر است ‏که شامل 9 میلیون نفر سوئدی که در کشور سوئد
و همچنین اقلیتی در فنلاند صحبت میشود ‏6 میلیون گویشور زبان دانمارکی که اکثرا در دانمارک هستند.‏
همچنین اقلیت هایی در آلمان و گرینلند به زبان دانمارکی صحبت میکنند ‏5 میلیون گویشور زبان نروژی که اکثرا در نروژ هستند.
‏320 هزار نفر گویشور زبان ایسلندی که اکثرا در کشور ایسلند هستند ‏90 هزار نفر گویشور زبان فاروئی که اکثریت آن ها در ‏جزایر فارو هستند
و اقلیتی نیز در دانمارک هستند.

تاریخچه شکل گیری زبان سوئدی ، نروژی و دیگر زبان های اروپا شمالی

‏زبان‌های ژرمنی شمالی همانطور که از اسمشان پیداست ‏زیر شاخه ای از خانواده زبان های ژرمنی هستند.
‏ریشه تمام زبان های ژرمنی به زبان پرتو-ژرمنی برمیگردد ‏که حدود 500 سال پیش از میلاد وجود داشته است.
زبان پرتو-ژرمنی احتمالا در همین منطقه اسکاندیناوی به وجود آمده است ‏و مهاجرات مردم این منطقه به سایر مناطق
باعث شکل گیری زبان های مختلف از این زبان شده است. ‏کتیبه های متعلق به قرن دوم میلادی نشان میدهد که
در آن زمان ‏زبان پرتو-ژرمنی به سه گویش شمالی، شرقی و غربی تقسیم شده است. ‏گویش شمالی این زبان که به آن پرتو-شمالی میگویند ‏در منطقه اسکاندیناوی صحبت میشُد ‏و در نتیجه مادرِ تمام زبان های ژرمنی شمالی میباشد.

‏زبان پرتو-شمالی یا نیا شمالی که به آن زبان نورس اولیه هم میگویند، ‏در بین قرن دوم تا هشتم میلادی صحبت میشده است
‏و با آغاز عصر وایکینگ ها در قرن هشتم ‏به گویش هایی تبدیل شدند که به آن ها نورس باستان میگویند. ‏در طی چندین قرن بعدی
واینگ ها تقریبا به بیشتر مناطق اروپا رفتند ‏ و این کشور ها را فتح کردند و در آنچا ساکان شدند و زبان خود را به آن مناطق آوردند.
‏در این زمان، زبان نورس باستان به سه گویش نزدیک به هم تبدیل شده بود ‏نورس باستانی شرقی، نورس باستانی غربی و گاتنیش باستانی. ‏نورس باستانی شرقی در سوئد، دانمارک و مناطق تحت تصرف وایکینگ ها ‏در روسیه، انگلیس و نورماندی صحبت میشُد.
‏نورس باستانی غربی، در نروژ و مناطق تحت تصرف وایکنیگ ها ‏در ایسلند و جزایر فارو .‏و ایرلند، اسکاتلند و نورماندی صحبت میشُد.
‏گاتنیش باستانی در جزیره گاتلند که امروزه قسمتی از سوئد است ‏و مناطقی دیگری در شرق صحبت میشُد.

‏این سه گویش نورس شرقی، غربی و گاتنیشی به مرور زبان و در حدود قرن شانزدهم‏ تبدیل به زبان های امروزی کشور های اروپا شمالی شدند. ‏گویش های غربی شامل زبان های نروژی، ایسلندی و زبان فاروئی میشوند ‏و چند زبان منقرض شده دیگر.
‏زبان های شرقی شامل زبان سوئدی و زبان دانمارکی میشوند ‏و شاخه گاتنیشی فقط شامل زبان گاتنیشی میشود .‏که امروز فقط تا حدود در جزیره گاتلند صحبت میشود.

تقسیم بندی زبان های اروپا شمالی

‏امروزه زبان های ژرمنی شمالی را به این شکل ‏به سه دسته شرقی، غربی و گاتنیشی تقسیم نمیکنند، ‏بلکه به دو دسته
زبان های جزیره ای و زبان های قاره ای تقسیم میشوند. ‏زبان های قاره ای شامل زبان دانمارکی، زبان سوئدی و زبان نروژی میشوند
و زبان های جزیره ای شامل زبان ایسلند و زبان فاروئی میشوند.  ‏این دو گروه بر اساس قابل فهم بودن برای یکدگیر به وجود آمده اند
‏بجای اینکه بر اساس ریشه شکل گیری آن ها تقسیم بندی شوند. ‏زبان سوئدی ، نروژی و دانمکاری در یک گروه قرار گرفته اند زیرا ‏با اینکه ایسلند و نروژ از یک ریشه شکل گرفته اند ‏زبان نروژی امروزه بسیار بیشتر به زبان سوئدی و دانمارکی نزدیک است.
‏یکی دلیل این موضوع، متحد بودن کشور های دانمارک و نروژ ‏در بین سال های 1536 تا 1814 میباشد. ‏در این دوره، زبان نوشتاری نروژ با زبان نوشتاری دانمارکی جایگزین شد ‏و در نتیجه بر گویش های نروژی مخصوصا قسمت های شرقی این کشور‏ تاثیر فراوانی گذاشت.

‏زبان های قاره ای نیز بسیار تحت تاثیر زبان ژرمنی پایین قرار گرفتند. ‏اما تاثیری بر زبان ایسلندی و فاروئی نذاشتند.
‏به این سه زبان قاره ای، زبان های اسکاندیناوی نیز میگویند. ‏نکته مهم در زبان های اسکاندیناوی وجود گویش ها و گونه های مختلف
‏از هر یک از زبان ها است ‏در واقع بین این سه زبان، اصطلاحا زنجیره گویشی وجود دارد، ‏یعنی همین طور که به تدریج
از یک منطقه به منطقه بعدی میروید، گویش نیز به تدریج عوض میشود . ‏برای مثال، اگر شما یک نروژی نزدیک مرز های سوئد باشید
‏زبان کشور همسایه یعنی زبان سوئدی را راحت تر از ‏زبان کشور خودتان یعنی نروژی میفهمید، ‏با اینکه سوئدی زبان کشور شما نیست.
‏به همین دلیل، مشخص کردن مرز این زبان ها با یکدیگر کار آسانی نیست.

‏این سه زبان، بستگی به اینکه کجای این زنجیره گویشی هستیم ‏کم و بیش برای یکدیگر قابل فهم هستند. ‏ساختار نوشتار این سه زبان که تقریبا به طور کامل برای یکدگیر قابل فهم هستند. ‏زبان دانمارکی، دارای سیستم واج آرایی و تلفظ ‏ منحصر به فرد و خاصی است.
‏مردم سوئد و نروژ به شوخی میگویند که !‏مردم دانمارک انگار با دهن پُر غذا صحبت میکنند و معلوم نیست چه میگویند.
‏بین این سه زبان اسکاندیناوی، نروژی ها راحت تر دو زبان دیگر را متوجه میشوند ‏ولی زبان سوئدی را نسبتا بهتر از دانمارکی متوجه میشوند ‏سوئدی ها میتوانند زبان مردم نروژ را متوجه بشوند اما ‏در فهمیدن زبان دانمارکی ها به دلیل لهجه خاص آنها دچار مشکل میشوند.
‏ دانمارکی ها زبان نروژی را بهتر از زبان سوئدی متوجه میشوند.

‏به طور کلی، مردمان اسکاندیناوی برای ارتباط برقرار با یکدیگر ‏از زبان یکدیگر استفاده نمیکنند ‏و هر کدام سعی میکنند تا با صحبت کردند به مادری خود ، ‏منظور خود را به طرف مقابل برسانند ‏و اگر لازم باشد آهسته تر و شمرده تر صحبت میکنند.
‏اگر نتوانند به این شکل با یکدیگر ارتباط برقرار کنن ‏از زبان انگلیسی به عنوان زبان میانجی استفاده میکنند
‏که کار سختی برای آنها نیست زیرا برای مردمان اسکاندیناوی ‏یادگرفتن زبان انگلیسی آسان است.

در چنین شرایطی که سه زبان نزدیک به هم که ‏ به وسیله یک زنجیره گویشی به هم مرتبط هستند ‏زبان ها را نمیتوان بر اساس گویش هایی که صحبت میشوند از هم جدا کرد ‏بلکه باید زبان رسمی آن کشور یا منطقه معیار قرار بگیرد. ‏به همین منظور، در دانمارک
زبان دانمارکی معیار ‏در سوئد، زبان سوئدی معیار و در نروژ زبان نروژی معیار وجود دارد.
‏البته باید بهتون بگم که دو مورد زبان معیار نروژی وجود دارد. ‏بله، کشور نروژ دو زبان نوشتاری معیار دارد.
‏ ‏بوکمال که معنی لغوی آن زبانِ کتاب است ‏زبان معیاری است که تحت تاثیر دانمارکی بوده است ‏و در نتیجه بسیار به زبان معیار دانمکاری نزدیک است ‏ولی بر اساس لهجه نروژی است. ‏نینوشک زبان معیار دوم است که به نسبت بوکمال بیشتر ریشه نروژی دارد ‏و بر اساس گویش های شرقی نروژ است ‏اینکه نروژی ها از کدام یک از این دو زبان معیار استفاده میکنند بستگی به منطقه ای دارند که در آن قرار دارند.
‏با اینکه کشور نروژ این دو زبان معیار را دارد اما نروژِی ها از هیچ کدام از این دو زبان برای گفتگو استفاده نمیکنند.
نروژِی ها برای صحبت کردن از گویش های محلی و منطقه ای خود استفاده میکنند ‏حتی در شرایط رسمی و یا وقتی با مردمان سایر کشور های اسکاندیناوی صحبت میکنند. ‏نروژی ها باز هم از گویش های محلی خود استفاده میکنند ‏به همین دلیل نروژی ها مجبورند تا گویش های منطقه ای یکدیگر را یادبگیرند ‏و احتمالا به همین دلیل است که نروژی ها زبان های سوئدی و دانمارکی را نیز راحت تر از بقیه میفهمند.

جمع بندی

‏همینطور که دیدی این سه زبان بسیار به هم شبیه هستند و  دیدید که چرا یادگیری زبان انگلیسی برای این کشور ها آسان است.
‏هر سه زبان سوئدی ، دانمارکی و نروژی در درسته بندی ‏ درجه خیلی آسان برای یادگیری قرار دارند.
‏هیچ کدام از زبان های ژرمنی شمالی جز زبان های پُرگویشور دنیا نیستند ‏و مردم این کشور ها معمولا زبان انگلیسی را بلد هستند
‏پس یادگرفتن زبان های ژرمنی شمالی اتلاف وقت خواهد بود؟ ‏معلومه که نه
‏اگر به فرهنگ و تاریخ شمال اروپا علاقه دارید، ‏یادگیری یکی از این زبان ها برای شما بسیار جذاب خواهد بود.
‏از آنجایی که این سه زبان بسیار به هم نزدیک هستند با یادگیری یکی از آن ‏تقریبا دو زبان دیگر را هم یاد گرفته اید.
‏اگر اهل مسافرت کردن و گشتن کشور های مختلف دنیا باشید ‏احتمالا با تعداد زیادی از مردم اسکاندیناوی در سراسر دنیا برخورد خواهید کرد
‏و یاد داشتن یکی از این زبان ها در ارتباط برقرار کردن با ‏مردم این منطقه به شما کمک خواهد کرد.
‏اگر به تاریخ نوردیک علاقه دارید، یادگرفتن زبان ایسلندی انتخاب خوبی خواهد بود، ‏زیرا خط امروزی زبان ایسلندی هنوز به زبان نورس باستان شبیه است. ‏پس در یادگیری یکی از این زبان های ژرمنی شمالی تعلل نکنید ‏که باعث بازشدن در های جدیدی در زندگی شما خواهد شد.