زبان فارسی: معرفی، تاریخچه و تاثیر زبان عربی بر زبان فارسی

با سلام،به زبان آموز خوش آمدید.‏امروز میخواهیم راجع زبان فارسی صحبت کنیم و تاریخچه و منشا شکل گیری آن را توضیح بدهیم  و بررسی کنیم چگونه زبان عربی بر زبان پارسی تاثیر گذاشته است.

زبان پارسی در ایران

‏به زبان فارسی، پارسی نیز گفته میشود، اما ما ترجیح میدهیم به آن همان فارسی بگوییم .‏زبان فارسی، به طور گسترده در اسیا مرکزی و خاورمیانه صحبت میشود زبان پارسی، دارای گذشته بسیار طولانی است و ‏تاریخچه آن به چند برهه تاریخی تقسیم بندی میشود .‏
زبان پارسی در ابتدا در جنوب غربی سرزمین پارس شکل گرفت .‏اما امروزه، اسم پارس را روی نقشه ها نمیبیند .
‏درسته، امروزه به سرزمین پارس، ایران میگویند.

‏زبان فارسی، تنها زبان رسمی کشور ایران و ‏زبان مادری حداقل نصف مردم ایران است. البته در آمار ها این عدد بین 45% تا 55% تغییر میکند. اما ما برای راحتی کار، میگوییم حدودا نصف مردم ایران. ‏یعنی حدود 38.5 میلیون نفر
‏اما، بقیه ایرانیان غیر فارسی زبان نیز، میتوانند زبان پارسی را .‏به عنوان زبان دوم حرف بزنند .

زبان فارسی در افغانستان

زبان پارسی، ‏علاوه بر ایران، زبان رسمی دو کشور دیگر نیز هست. ‏اما احتمالا این موضوع رو نمیدونید. ‏زیرا در این دو کشور به یک اسم دیگر شناخته میشود. ‏در افغانستان، به دلایل سیاسی، به زبان فارسی، دَری میگوییند. ‏اما خود افغانستانی ها نیز، اغلب بجای دَری به آن فارسی میگویند. ‏آمار های دقیقی در این خصوص در افغانستان وجود ندارد، اما به صورت تقریبی گفته میشود بین ‏25% تا 30% مردم، به این زبان صحبت میکنند. ‏در افغانستان، زبان فارسی دَری، به صورت گسترده به عنوان ‏زبان میانجی استفاده میشود.

زبان فارسی در تاجیکستان

‏در تاجیکستان، به زبان فارسی، زبان تاجیکی میگویند. ‏زیرا این اسمی بود که اتحاد جماهیر شوروی روی این زبان گذاشت! ‏حتما شنیده اید که میگویند، تفرقه بیانداز و حکومت کن!‏ میگویند که نه، با آن کشور همسایه، دوست و متحد نباش! ‏تو یک کشور مستقل و مجزا هستی. ‏اما در حقیقت، تاجیکی همان زبان پارسی است. ‏حدود 6 میلیون نفر در تاجیکستان به این زبان صحبت میکنند ‏و حدود 1.5 میلیون نفر نیز، در اطراف تاجیکستان، مانند ازبکستان، ‏به زبان فارسی تاجیکی صحبت میکنند.

‏همچنین، حدود 5 میلیون مهاجر در سایر کشور ها نیز به زبان پارسی صحبت میکنند

تعداد گویشور های فارسی

‏خب، بیایید جمع بندی کنیم. ‏38.5 میلیون نفر در ایران. ‏11 میلیون نفر در افغانستان و پاکستان. ‏در تاجیکستان و مناطق اطراف آن، 7.5 میلیون نفر. ‏و حدود 5 میلیون نفر، فارسی زبانان خارج نشین. یعنی زبان پارسی در مجموع، زبان مادری حدود 62 میلیون نفر است. ‏اما اگر کسانی که زبان فارسی را به عنوان زبان دوم یا زبان میانجی صحبت میکنند ‏را نیز اضافه کنیم، گویشور های زبان پارسی به 110 میلیون نفر میرسد.

تفاوت فارسی، تاجیکی و دری

‏آیا زبان های فارسی، تاجیکی و دَری واقعا یک زبان هستند؟ ‏بله، هر سه یک زبان هستند و به صورت متقابل توسط یک دیگر قابل فهم هستند. ‏مخصوصا در بین افراد تحصیل کرده و در موقعیت ها رسمی بسیار مشابه یکدیگر هستند. ‏در گفت و گو های محاوره ای، مخصوصا در واژگان و تلفظ کمی با یکدیگر متفاوت هستند. ‏اما عملا یک زبان هستند و به صورت متقابل برای یکدیگر قابل فهم هستند. ‏یکی از تفاوت هایی که وجود دارد، در لغات خارجی وارد شده به این زبان ها هستند. ‏در ایران، لغات دخیل فرانسوی بیشتری وجود دارد ‏
در افغانستان، لغات دخیل انگلیسی بیشتری و .‏در تاجیکستان لغات دخیل روسی بیشتری وجود دارد.

افرادی که با زبان فارسی آشنا نباشند، ممکن است فکر کنند که ‏این زبان با زبان عربی مرتبط میباشد. ‏زیرا ایران در خاورمیانه و در کنار کشور های عربی زبان مانند عراق است. ‏اما در حقیقت، زبان فارسی در یک خانواده کاملا از زبان عربی قرار دارد. زبان پارسی، در خانواده زبان های هندواروپایی قرار دارد . ‏یعنی زبان پارسی، به صورت تاریخی بیشتر با زبان های اروپایی و شمال هند ارتباط دارد. بدلیل هم خانواده بودن، گویشور های زبان های هندو اروپایی مانند انگلیسی،‏ زبان پارسی را بسیار راحت تر از زبان عربی یاد میگیرند.
‏البته که زبان فارسی در ظاهر شبیه عربی است. ‏زیرا زبان فارسی، بجز نوع تاجیکی آن، با الفبا عربی نوشته میشود.

تاریخچه زبان پارسی

‏بیایید نگاهی به تاریخچه آن بیاندازیم . ‏در ابتدا زبان فارسی باستان وجود داشت . ‏این زبان در سنگ نوشته هایی متعلق به زمان هخامنشیان یافت میشود ‏این زبان به خط میخی بابِلی نوشته میشد که یکی از ‏قدیمی ترین سیستم های نوشتاری دنیا میباشد . ‏این سیستم نوشتاری ، در سرتاسر حکومت هخامنشیان استفاده میشد . ‏که شامل ایران، رومانی، ارمنستان، بحرین، عراق، ترکیه و مصر میشد.
برهه تاریخی بعدی، فارسی میانه بود که از 3 قرن قبل از میلاد ‏تا 8 قرن بعد از میلاد ادامه داشت. ‏فارسی کهن به فارسی میانه یا همان فارسی پهلوی تبدیل شد ‏فارسی میانه، در متون مذهبی-تاریخی دین زرتشتی .‏تا قبل از حمله اعراب به ایران به وفور یافت میشود ‏در آن زمان، به فارسی میانه زبان پارسیگ میگفتند .‏زیرا قوم پارس به این زبان صحبت میکردند.

‏زبان فارسی، در سال 651 میلادی، با حمله اعراب به ایران، وارد برهه تاریخی جدیدی شد . محققان ایرانی، برهه زمانی حمله اعراب به ایران تا 200 سال بعد از آن را ، ‏دو قرن سکوت نام گذاری کرده اند . ‏زیرا در این مدت، تقریبا هیچ گونه نوشته ادبی به زبان فارسی نوشته نشد .
‏دلیل آن دقیقا مشخص نیست، اما حدس زده میشود که حاکمان عربِ ایران ، ‏نوشتن به زبان پارسی را ممنوع کرده باشند . ‏در طی این دو قرن، زبان پارسی میانه، تبدیل به زبان فارسی امروزی شد . ‏در طی این مدت، زبان پارسی به شدت تحت تاثیر زبان عربی قرار گرفت .‏و در سال 800 میلادی، زبان فارسی امروزی متولد شد.

زبان فارسی در خطر نابودی

زبان پارسی در ایران، در خطر نابودی و جایگزین شدن با زبان عربی بود. ‏اما ایران، از معدود سرزمین هایی بود که با حمله اعراب، زبان آن به عربی تغییر نکرد. ‏هرچند، زبان عربی در ایران توسط روشن فکران و افراد تحصیل کرده. ‏صحبت میشد و در نتیجه تاثیر بسیار زیادی بر زبان فارسی امروزی گذاشت.

‏با پایان سلطه اعراب بر ایران در قرن 9م .‏ زبان پارسی دوباره زنده شد و دوره جدید از ادبیات و اشعار فارسی در ایران به وجود آمد.
‏که طولانی ترین اثر حماسی است که تا به حال در دنیا نوشته شده است. ‏البته، بعضی از منابع کتاب مهابهاراتا را طولانی ترین اثر حماسی تاریخ میدانند .‏که در آن صورت شاهنامه در جایگاه دوم قرار دارد. ‏شاهنامه، آنچنان بر ادبیات و فرهنگ و هویت زبان فارسی تاثیر گذاشت که باعث شد زبان فارسی از آن زمان بدون تغییر باقی بماند. شاهنامه را میتوان ستون و بنیاد زبان پارسی دانست.
‏گفته میشود، فردوسی از قصد و آگاهانه از لغات عربی در شاهنامه استفاده نکرد، ‏تا هویت زبان پارسی را حفظ کند .
‏البته که همچنان لغات دخیل عربی بسیاری در زبان پارسی وجود دارد .‏اما بدون شاهنامه فردوسی، این تعداد خیلی بیشتر میشد.

تاثیر فارسی بر سایر زبان ها

این تحول فرهنگی زبان فارسی، باعث شد تا این زبان ‏کشور های همسایه را نیز تحت تاثیر خودش قرار بدهد.‏ ‏و در نتیجه، زبان فارسی، زبان رسمی حکومت سلجوقیان شد . ‏که گستره آن تا کشور ترکیه امروزی میرسید .‏ و بعد از آن، اولین زبان رسمی حکومت عثمانی شد.
‏بعد ها، زبان ترکی جای زبان پارسی را به عنوان زبان رسمی حکومت عثمانی گرفت .‏ اما تاثیر زبان پارسی بر ترکی همچنان باقی ماند ‏
زبان پارسی، به شبه قاره هند نیز رسید و در آنجا صورت گسترده استفاده میشد، ‏تا اینکه حکومت بریتانیا آن منطقه را اشغال کرد.

‏زبان فارسی، بر بسیاری از زبان های دنیا تاثیر گذاشته است. ‏از جمله تاثیر بسیار بر واژگان زبان اردو .‏و تا حد کمتری در واژگان زبان ترکی.
‏اما شما میتوانید لغات فارسی را در مناطق بسیار دوری ،مانند زبان مالاییایی، در مالزی ببینید .
‏در انگلیسی نیز لغات فارسی وجود دارد ‏بعضی از این لغات به صورت مستقیم از ایران، و بعضی دیگر ، به صورت غیر مستقیم از سایر کشور ها وارد این زبان شده اند.
مانندِ : ‏بازار، برنز، شُغال ، کیوسک، لیمو، مومیایی ‏پیژامه، شال، طوفان، خاکی، کاروان، پردیس
‏اصطلاح کیش مات (چِک میت) در واقع همان ، ‏شاه مات (شاه مُرد) است.

سخن پایانی

‏یادگیری زبان فارسی میتونه ایده خیلی خوبی باشد. ‏زیرا میتوانید با 110 میلیون فارسی زبان در سرتاسر دنیا صحبت کنید ‏همچنین، شما را وارد دنیا عظیمی از ادبیات و اشعار میکند ‏که تاثیر مهمی بر فرهنگ دنیا داشته است.‏ ‏و اگر هم بعد از فارسی، بخواهید عربی یاد بگیرید، به دلیل اینکه ، ‏بسیاری از لغات این دو زبان مشترک هستند، کار ساده تری خواهید داشت .
ممنون از این که این مقاله را مطالع کردید .امیدوارم برایتان مفید بوده باشد.