زبان مجاری ، تاریخچه شکل گیری زبان مجاری و بررسی گرامر این زبان

‏سلام به همه، ‏به زبان آموز خوش آمدید. ‏امروز میخواهیم راجع زبان مجاری صحبت کنیم ‏که در زبان مجاری به آن ماجار گفته میشود.
‏زبان مجاری مانند هیچ کدام از زبان های اروپایی نیست ‏و با تمام آنها متفاوت است. ‏زبان مجاری جز خانواده زبان های هندواروپایی نیست ‏زمانی که نقشه این منطقه نگاه میکنید ‏متوجه میشوید منطقه ای که به زبان مجاری صحبت میشود. ‏در میان زبان های هندواروپایی احاطه شده است ‏و این سوال پیش می آید ‏چطوری زبان مجاری در وسط این منطقه قرار گرفته است؟

‏بیشتر گویشور های مجاری در حوضهٔ کارپات قرار دارند کوهستان های کارپات ‏در شمال، شرق و جنوب این منطقه قرار دارد.
‏این منطقه، علاوه بر 10 میلیون نفر گویشور در مجارستان ‏در کشور های همسایه را نیز شامل میشود ‏شامل رومانی، صربستان، کرواسی ‏اتریش، اسلوواکی و اکراین. ‏بزرگترین گروه گویشور مجاری خارج از مجارستان، در رومانی قرار دارند. ‏در رومانی حدود 1.2 میلیون نفر به زبان مجاری صحبت میکنند، ‏یعنی حدود 6% جمعیت. ‏تمام کشور های منطقه کارپات تا سال 1920 ‏جزئی از پادشاهی مجارستان بودند.
‏این مناطق در آن زمان به زیر سلطه پادشاهی مجارستان در آمده بودند. ‏اما این زبان چگونه برای اولین بار به آن منطقه رسید؟

‏زبان مجاری جزئی از شاخه زبان‌های اوگری از خانوادهٔ زبان‌های اورالی است. ‏این زبان، در رشته‌کوه اورال در مرز های غربی صربستان
به وجود آمده ‏خانواده زبان های زبان‌های اورالی دارای دو گروه کلی است، ‏یکی شاخه زبان سَمویِدی که به عنوان اولین زبان جدا شد
‏و شاخه دوم، زبان فینی اوگری ‏در حدود 2 هزار سال پیش از میلاد، زبان فینی اوگری تبدیل به ‏ زبان نیا-اوگری شد که مادر شاخه
زبان های اوگری است ‏و زبان نیا-فینی که مادر زبان های فینی است ‏که شامل زبان هایی مانند فنلاندی و استونیایی میشود.
‏زبان نیا-اوگری برای بیشتر از هزار سال یکپارچه و بدون تغییر بود ‏تا اینکه در سال 800 پیش از میلاد زبان مجاری از آن جدا شد.
‏دقیقا مشخص نیست اقوام مجار برای اولین در سمت شرقی ‏یا غربی کوه های اورال ساکن شدند ‏اما چیزی که مشخص است در حدود 2 هزار سال پیش ‏این اقوام به دلیل شرایط آب و هوایی کوچ نشین شدند ‏و به تدریج به قسمت های غربی مهاجرت کردند ‏و در نهایت در قرن نهم ساکن حوضه کارپات شدند.

‏اقوام مجار در حین مهاجرات غرب به صورت گسترده ‏با اقوام ترک ارتباط داشتند. ‏برای مثال، اقوام کوچ نشین مجار با قبیله های ترک
به نام اُنُگور ‏متحد شده بودند ‏که در نزدیکی دریا سیاه قرار داشتند. ‏در انگلیسی کلمه مجارستانی را هانگرین میگویند ‏که از اسم همین قبیله اُنگور می آید. ‏در لاتین به این زبان اُنگواری، در یونانی اُنگوروی ‏و اسلواکی به آن اوگاری میگویند. ‏بعد از بین رفتن اتحاد با قبیله های اُنگور
‏مجار ها جزئی از اقوام خزر شدند ‏که یک امپراطوری ترک زبان بود و قسمت های شمالی دریا خزر را شامل میشد. ‏در آن زمان، مجار ها وظیفه جمع کردن مالیات از اقوام را داشتند ‏تا اینکه در سال 830 از خزر ها جدا شدند. ‏ارتباط اقوام مجار با تُرک ها تاثیر زیادی بر زبان مجارستانی گذاشت. ‏تعداد لغات دخیل ترکی در مجارستانی معلوم نیست، ‏اما این تعداد حداقل به 500 میرسد.

‏خط نوشتاری زبان مجاری باستان از خط اورخون به وجود آمده بود. ‏خط اورخون، توسط تُرک های خزر استفاده میشُد. ‏در قرن نهم، مجار ها چندین بار به اروپا حمله کردند. ‏در سال 896، مجار ها، به فرماندهی آرپاد به کوهستان های کارپات رسیدند ‏و در حوضه کارپات ساکن شدند.
‏در سال 1000 میلادی، استفان یکم ‏نخستین پادشاهی مجارستان را تاسیس کرد. ‏در این حکومت، از الفبا لاتین برای نوشتن مجاری استفاده میشد ‏اما در نوشتاری های محاوره ای و غیر رسمی ‏ از الفبا مجاری باستان نیز استفاده میشُد. ‏مجارستانی تا قرن 17ـم از همین الفبا استفاده میکردند. ‏بعدا ها در قرن بیستم، این الفبا به دلایل مختلفی مانند دلایل فرهنگی ‏ تا حدودی دچار تغییر شد. ‏استفان اول همچنین لاتین را زبان رسمی مجارستان کرد ‏و این موضوع تا قرن 19ـم تغییر نکرد.

‏دوره زبان مجاری باستان

نخستین پادشاهی مجارستان با ساکن شدن مجار ها در حوضه کارپات آغاز میشود. ‏یعنی در قرن دهم میلادی، زمانی که مجار ها از خط مجاری باستان استفاده میکردند. ‏در متون باقی مانده از قرن یازدهم، میتوان لغات مجاری نوشته شده ‏به الفبا لاتین را پیدا کرد.
‏قدیمی ترین متون نوشته شده به این زبان به سال 1192 در قرن 12ـم برمیگردد ‏زبان مجاری از آن زمان تا کنون نسبتا کم دچار تغییر و تحول شده است، ‏اما به دلیل ارتباط مجار ها با اقوام و قبیله های مختلف، ‏پذیرا لغات دخیل از زبان های مختلف بوده است، ‏شامل زبان های آلمانی، ایرانی، اسلواک ‏لاتین و زبان ترکی که راجع آن صحبت کردیم.

‏دوره مجاری وسطی

‏دوره مجاری وسطی با انتشار اولین کتاب به این زبان آغاز میشود، ‏در این دوران، پادشاهی عثمانی ‏قسمت های مرکزی و جنوبی مجارستان
را اشغال کرد ‏و پادشاهی هابسبورگ به قسمت شمالی و غربی مجارستان حکومت میکرد، ‏ ‏که باعث افزایش تاثیر زبان های ترکی و آلمانی
‏بر زبان مجاری شد.

‏زبان مجاری امروزی

‏در قرن 18م و 19م به منظور معیار سازی زبان مجاری ‏اصلاحاتی در این زبان شکل گرفت ‏تا این زبان با ادبیات و علوم و … سازگار تر شود.
‏در نتیجه، لغات های جدیدی بر اساس ریشه های قدیمی به وجود آوردند، ‏همچنین گویش های نیز معرفی شدند ‏تا دامنه لغات مجاری افزایش یابد. ‏این زبان در سال 1836 در کنار لاتین، زبان رسمی مجارستان شد ‏و از سال 1844 به بعد تنها زبان رسمی مجارستان است.
‏بین سال های 1867 تا 1918 مجارستان بخشی از ‏پادشاهی متحد اتریش-مجارستان بود. ‏ ‏در سال 1920 و بعد از شکست پادشاهی مشترک اتریش-مجارستان ‏در جنگ جهانی دوم ‏بر اساس پیمان تریانون پادشاهی مجارستان بخشی هایی مناطق مرزی خود را که دارای اقلیت های مختلف بودند ‏به کشور های اطراف واگذار کرد. ‏به همین دلیل است که بسیاری از گویشور های مجاری ‏امروزه در مناطق مرزی کشور های اطراف ساکن هستند. ‏با اینکه زبان مجارستانی به صورتی تاریخی از زبان‌های اورالی است امروزه شباهت زیادی با این خانواده زبان ها ندارد ‏با اینکه که لغات دخیل زیادی از زبان های مختلف وارد زبان مجاری شده است ‏این لغات قرن ها پیش وارد زبان مجاری شده اند و به آن ‏پیشوند و پسوند اضافه شده و در نتیجه ظاهر مجاری دارند.

‏همانطور که دیدید، زبان مجاری با زبان های هندواروپایی ‏و تمام زبان های اروپایی متفاوت است. ‏مجاری یک زبان پیوندی است
و اسم ها در این زبان ‏حالات دستوری میگیرند که مانند حرف اضافه عمل میکنند. ‏این زبان تا حدودی به بقیه زبان فینی-اورالی شبیه است
‏اما تا حدودی با این زبان ها نیز تفاوت دارد. ‏همچنین تعداد لغات فینی-اورالی این زبان بسیار کمتر است.
‏زبان مجاری با تمام متفاوت بودنش ‏به این اندازه که همه فکر میکنند سخت نیست. ‏یادگرفتن حالات دستوری اسامی آنقدری که فکر میکنید سخت نیست. ‏اگر به آنها به شکل حروف اضافه فکر کنیم، ‏یادگرفتن تغییرت و هماهنگی پسوند ها بر اساس تلفظ ‏آنقدر سخت نیست ‏
و موضوع معرفه و نکره بودن اسامی نیز یک رابطه منطقی دارد ‏و بعد از مدتی به آن عادت خواهید کرد.
‏بقیه موارد دستور زبان مجاری نیز بسیار ساده است. ‏به طور مثال، هیچ گرامری مربوط به جنسیت وجود ندارد. ‏صفت ها و حروف تعریف نیز با حالات دستوری صرف نمیشوند ‏که باعث آسان شدن مبحث حالات دستوری میشود. ‏نکته که میخواهم روی آن تاکید کنم این است که ‏با کمی تحقیق راجع زبان مجارستانی ‏متوجه شدم که این زبان آنقدر که فکر میکردم دشوار نیست.‏اگر به کشور ، مردم و یا فرهنگ مجارستان علاقه دارید ‏از یادگرفتن این زبان نترسید ‏و یادگیری آن را شروع کنید.‏