زبان وایکینگ ها چگونه بر زبان انگلیسی تاثیر گذاشت؟
سلام به همه، به زبان آموز خوش آمدید.امروز میخواهیم یک دوره تاریخی خاص که بر زبان انگلیسی تاثیر گذاشت را بررسی کنیم.
تاثیر وایکینگ ها و زبان آن ها نورس باستان.
زبان انگلیسی، در کنار زبان های فریسی هلند و آلمانی جز خانواده زبان های ژرمنی غربی است. انگلیسی از زبان انگلو ساکسون
یا همان انگلیسی باستان منشا میگیرد، که در قرن پنجم توسط اقوام مهاجر به بریتانیا صحبت میشده است. قبلا در یک مقاله دیگر
ریشه زبان انگلیسی را بررسی کرده ایم. واژگان زبان انگلیسی بعد از حمله نورمن های فرانسوی در سال 1066 تحت تاثیر زبان فرنسوی بوده است، در یک منطقه بریتانیا که تحت حکومت فرانسوی ها بود. اما یک نکته دیگری نیز وجود دارد.
در بین قرن 8 تا 10ـم، به دلیل حمله وایکنگ ها و دانمارکی ها زبان انگلیسی تحت تاثیر زبان نورس باستان قرار گرفت.
در بین سال های 878 تا 954 قسمتی از بریتانیا تحت تصرف وایکنیگ ها بود. نصفی از کشور بریتانیا که تحت حکومت وایکینگ ها بود ”دِین لا” نامیده میشد. در دِین لا هم وایکینگ ها زندگی میکردند و هم مردم بریتانیا. به دلیل همزیستی و ازدواج بین قومی این دو گروه فرهنگ این منطقه تحت تاثیر وایکینگ ها قرار گرفت و دو زبان انگلیسی باستان و نورس باستان با یکدیگر تماس پیدا کردند.
با اینکه بریتانیا توانست وایکنیگ ها از این منطقه بیرون کند، اما فرهنگ این منطقه به شکل سابق باقی ماند. وایکینگ ها دوباره شروع به حمله به این منطقه کردند. بین سال 1016 تا 1042 کل بریتانیا تحت تصرف وایکینگ ها بود، حکومت وایکینگ ها بر بریتانیا ادامه داشت تا اینکه در سال 1066 فرانسوی ها به این منطقه حمله کردند. از شرایط زبان ها در این زمان اطلاعات زیادی در دسترس نیست اما میدانیم که
زبان نورس باستان و انگلیسی باستان به یکدیگر نزدیک شده بودند.
قبل از حمله واکینگ ها در سال 793 اقوام انگلو ساکسون بین قرن 5 تا 7ـم از آن ور دریا ها به این منطقه آمده بودند، آن ها به گویش های اینویانیک یعنی انگلو فریسی و ساکسونی باستان صحبت میکردند که شبیه زبان نیانورسی بود. تا قبل از مهاجرت انگلو ساکسون ها
تمام این گویش ها شبیه یکدیگر بودند با گذشت چند صد سال از زمان مهاجرت انگلو ساکسون ها تا حمله وایکینگ ها زبان آن ها تا حدودی هنوز شبیه هم بود و لغات هم ریشه، در آنها وجود داشت.
علارغم شباهت نورس باستان و انگلیسی باستان، زبان نورس وسطی و انگلیسی وسطی بسیار از یکدیگر فاصله دارند. گرامر زبان انگلیسی تغییر کرد و ساده تر شد و تعداد زیادی لغت از نورس باستان به آن وارد شد. واژگان زبان فرانسوی تاثیر زیادی بر انگلیسی وسطی گذاشت.
در انتها دوران انگلیسی وسطی حدود 30% لغات فرانسوی بودند اگر لغات فرانسوی را در نظر بگیریم و فقط لغات با ریشه ژرمنی را بررسی کنیم. 50% لغات هم ریشه در هر دو زبان نورس و انگلیسی باستان هستند.36% لغاتی که فقط در انگلیسی باستان بودند ریشه ژرمنی
و 14% لغات فقط در نورس باستان بودند از این ریشه هستند.
شاید 14% مقدار قابل توجهی به نظر نیاید، اما توجه کنید که 50% لغات با ریشه مشترک وجود داشتند، یعنی مردمان آن منطقه میتوانستند لغات خود را از بین این دو زبان انتخاب کنند و به همین دلیل ارتباط برقرار کردن ساده تر میشُد. نکته دیگر، آن 14% لغات واژگان بسیار پرکاربردی هستند. معمولا لغاتی وارد یک زبان دیگر میشوند که واژگان خاص و سطح بالا هستند و لغاتی که مفهوم آن در زبان دیگر وجود نداشته است اما واردن شدن لغات روزمره به زبان دیگر نیاز به زمان خیلی بیشتری دارد.
حدود هزار لغت با ریشه نورس باستانی وارد انگلیسی معیار شده اند، اما اگر تمام گویش های نورس باستان مثل یورکشیر را در نظر بگیریم، تعداد لغات دخیل بسیار بیشتر میشود. زبان انگلیسی وسطی، حالات دستوری خود برای صَرف فعل را از دست داد و بجای آن ساختار پسوند و پیشوندی گرفت. اسامی نیز حالات دستوری خود را از دست دادند تا قبل از آن، اسامی یکی از حالات دستوری نهادی، اضافی، داتیو
و مفعولی داشتند. در انگلیسی وسطی بیشتر حالات از بین رفتند برای مفرد فقط یک حالت وجود داشت.
تمام حالات دستوری صفات ها نیز از بین رفتند. صفت ها نیز حروف تعریف مختلفی بر اساس جنسیت های مختلف داشتند، که تمام آن ها نیز از بین رفت افعال انگلیسی دو حالت داشتند، استرانگ (قوی) و ویک(ضعیف)، برای زبان گذشته در افعال استرانگ با تغییر حرف صامت در بُن فعل ساخته میشُدو زبان گذشته در افعال ویک برای مفرد با اضافه کردن پسوند odest و ode برای حالت مفرد و برای حالت جمع پسوند oden اضافه میشود. در انگلیسی وسطی، پسوند افعال ویک به پسوند های امروزی انگلیسی تبدیل شد و بسیاری افعال استرانگ به طور کلی از بین رفتند و به این شکل انگلیسی ساده و معمولی تر شد.
در انگلیسی وسطی افعال کمکی به وجود آمدند مثلا در انگلیسی باستان زمان آینده وجود نداشت و برای بیان آینده از زمان حال استفاده میشد، اما زبان انگلیسی وسطی به وجود آمدند افعال کمکی schulen و willen وجود داشت که بعدا تبدیل به will و shall شدند.
چگونه ارتباط زبان های نورس باستان و انگلیسی باستان باعث به وجود آمدن این تغییرات شد؟
اطلاعات کمی در این زمینه وجود دارد و بیشتر بر اساس حدس و گمان است. با اینکه وایکنیگ ها در ابتدا با خشونت رفتار میکردند اما بعدها درگیری ها کم شد و در کنار مردم انگلو ساکسون در صلح زندگی میکردند. واکینگ ها و اقوام انگلو ساکسون در نزدیکی یکدیگر زندگی میکردند و در بعضی از موارد حتی بایکدیگر ازدواج نیز میکردند, با توجه توضیحاتی که دادیم چند تئوری مطرح میشود:
اصلی ترین نظریه این است که زبان انگلیسی وسطی مستقیما از انگلیسی باستان به وجود آمده است و زبان نورس باستان تاثیری بر هسته اصلی زبان انگلیسی نذاشته است، زبان نورس باستان قسمت هایی از انگلیسی را جذب خود کرد و این قسمت ها را تغییر داد یا به شکل لغات دخیل وارد این زبان شدند.
یک نظریه دیگری نیز وجود دارد که زبان انگلیسی وسطی، ترکیبی از زبان انگلیسی باستان و نورس باستان است، زبان های ترکیبی زمانی به وجود می آیند مردمان مختلف با زبان های متفاوت با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، این زبان های آمیخته توسط مردم ساخته میشوند
و زبان مادری نسل بعدی میشود. یک ویژگی این زبان ها این است که در آن از لغات سطح بالا استفاده میشود. در حالی که گرامر آن از نوع ساده و سطح پایین است، اگر انگلیسی را یک زبان ترکیبی در نظر بگیریم یعنی جز زبان های ژرمنی غربی یا شمالی نیست.
مشکل این نظریه این است که زبان های ترکیبی گرامر بسیار ساده تری از انگلیسی وسطی دارند. زبان های ترکیبی توسط مردمانی که
زبان غیر مشترک با یکدیگر دارند، ساخته میشود و بجای اینکه از زبان های اصلی استفاده کنند، از یک نوع ساده ترکیبی از آن ها
به وجود می آید. گرامر این زبان ها معمولا ساختار های جمع و مفرد و جنسیت حالات دستوری ، حالت مجهول و غیره ندارد، اما زبان انگلیسی وسطی تمام این ساختار ها را داشت. شاید چون زبان های انگلیسی و نورس باستان به طور ذاتی شبیه هم بودند و نیازی به ساخت یک زبان ترکیبی نبود.
بر اساس یک نظریه جدید، انگلیسی یک زبان ژرمنی شمالی است. یعنی زبان نورس نبود که بر انگلیسی تاثیر گذاشت بلکه برعکس
این انگلیسی بود که برنورس تاثیرگذاشت، یعنی منشا زبان انگلیسی، زبان نورس باستان است نه زبان انگلیسی باستان،
یعنی زبان های انگلیسی وسطی، سوئدی، دانمارکی ،ایسلند از زبان نورس باستان به وجود آمده اند، نه انگلیسی باستان.
دلیل شکل گیری این تئوری این است که ساختار زبان انگلیسی وسطی و نورس شبیه به هم هستند مثلا در انگلیسی فعل قبل از مفعول می آید در زبان های نورس نیز این چنین است. یک شباهت دیگر در حروف اضافه است در انگلیسی حروف اضافه میتواند در آخر جمله بیاید.
در نروژی نیز این چنین است. این ویژگی در زبان های بسیار کمی وجود دارد.
از کجا میدانیم این ویژگی ها صرفا از زبان نورس باستان وارد انگلیسی باستان نشده اند؟
این نظریه میگوید، یک زبان ساختار یک زبان دیگر را نمیگیرد و فقط لغات هستند که وارد زبان دیگر میشوند.
اما این ادعا درست نیست، زبان ها اگر به مدت طولانی بایکدیگر ارتباط داشته باشند،ساختار های یکدیگر را نیز میتوانند بگیرند.
نورس باستان فقط زبان قشر سطح بالا نبود،بلکه تمام مردم از این زبان استفاده میکردند و در این دو زبان نتیجه به مدت طولانی
با یکدیگر ارتباط داشتند و زبان انگلیسی میتوانسته علاوه بر لغات ساختار های زبان نورس را بگیرد.
من اعتقاد ندارم که انگلیسی وسطی از نورس به وجود آمده به نظر من، تئوری اولیه همچنان درست است و این دو زبان صرفا کمی با یکدیگر ارتباط ترکیب شده اند. واضح است که زبان نورس باستان، در مناطق تحت کنترل وایکینگ ها، تاثیر بیشتری گذاشته است و در این مناطق
زبان ها بیشتر ترکیب شده اند.
زمانی که انگلیسی وسطی به شکل معیار در آمد این زبان مرزی بین گویش های شمالی نورس و گویش های انگلیسی جنوبی بود.
این معیار سازی، تاثیر زبان نورس باستان را متوقف کرد و در نتیجه زبان انگلیسی امروزی بیشتر از نوع ژرمنی جنوبی است هرچند بعضی از گویش ها منطقه ای بیشتر شمالی هستند.
سوال روز برای گویشور های زبان های ژرمنی شمالی کدام شباهت هایی بین انگلیسی و ژرمنی شمالی وجود دارد؟
برای سایر افراد، آیا زبان های شما نیز به دلیل ارتباط با زبان های دیگر تغییر کرده است؟
منظورمان لغات دخیل انگلیسی نیست و بیشتر از نظر تاریخی منظورمان است.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
آموزش زمان گذشته کامل استمراری
آموزش زمان آینده کامل
آموزش زمان حال ساده
آسان ترین و سخت ترین زبان برای یادگیری
آموزش زمان آینده ساده
