فعل نهی در ترکی استانبولی-آموزش زبان ترکی استانبولی 9
فعل نهی در ترکی استانبولی در حقیقت از طریق منفی کردن فعل امر ساخته شده و برای این منظور از دو پسوند ma/me استفاده میشود که منطبق بر اصل تطابق آوایی در زبان ترکی استانبولی به اشکال زیر خواهد بود:
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت a/ı//u/o باشد از پسوند ma برای منفی کردن فعل امر استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم e/i/ü/ö باشد از پسوند me برای منفی کردن فعل امر استفاده میشود.
برای منفی کردن فعل امر و ساختن فعل نهی فقط کافی است پسوندهای منفی ساز فعل امر را بعد از بن فعل و قبل از پسوند امر قرار گیرد.
تبصره- اگر بعد از اضافه کردن پسوند نهی به پسوند امر دو حرف صدادار کنار هم قرار گرفت بایستی از y میانجی استفاده نمود. این حالت فقط برای ضمایر دوم شخص جمع اتفاق میافتد.
فعل نهی در ضمیر دوم شخص مفرد sen:
بدلیل آنکه فعل امر در دوم شخص مفرد بدون پسوند است فعل نهی آن صرفاً با اضافه کردن ma/me ساخته میشود که منطبق بر اصل تطابق آوایی در زبان ترکی استانبولی به اشکال زیر خواهد بود:
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت a/ı//u/o باشد از پسوند ma برای ساختن فعل نهی در دوم شخص مفرد استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم e/i/ü/ö باشد از پسوند me برای ساختن فعل نهی در دوم شخص مفرد استفاده میشود.
به جدول مثالهای فعل نهی در دوم شخص مفرد توجه بفرمایید:
معنای فعل نهی در حالت دوم شخص جمع | فعل نهی | پسوند امری | معنای فعل | بن فعل | مصدر فعل |
نخر | Alma | ma | خریدن | al | almak |
صبر نکن | Bekleme | me | صبر کردن | bekle | beklemek |
نرو | gidme | me | رفتن | git | gitmek |
نخوان | okuyma | ma | خواندن | oku | okumak |
لمس نکن | dokunma | ma | لمس زدن | dokun | dokunmak |
نیا | gelme | me | آمدن | gel | gelmek |
داخل نشو | girme | me | داخل شدن | gir | girmek |
ننویس | yazma | ma | نوشتن | yaz | yazmak |
فعل نهی در ضمیر سوم شخص مفرد O:
فعل نهی در سوم شخص مفرد از چهار پسوند masın/mesin/masun/mesün ساخته میشود که منطبق بر اصل تطابق آوایی در زبان ترکی استانبولی به اشکال زیر خواهد بود:
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت a/ı باشد از پسوند masın برای ساخت فعل نهی در حالت سوم شخص استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم e/i باشد از پسوند mesin برای ساختن فعل نهی در حالت سوم شخص مفرد استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت o/u باشد از پسوند masun برای ساختن امری کردن فعل در حالت سوم شخص مفرد استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم ö/ü باشد از پسوند mesün برای ساختن فعل نهی در حالت سوم شخص مفرد استفاده میشود.
به جدول مثالهای زیر برای فعل نهی در سوم شخص مفرد توجه بفرمایید:
معنای فعل نهی در حالت سوم شخص مفرد | فعل نهی | پسوند امری | معنای فعل | بن فعل | مصدر فعل |
نخرد | almasın | masın | خریدن | al | almak |
صبر نکند | beklemesin | mesin | صبر کردن | bekle | beklemek |
نرود | gitmesin | mesin | رفتن | git | gitmek |
نخواند | okumasun | masun | خواندن | oku | okumak |
لمس نشود | dokunmasun | masun | لمس زدن | dokun | dokunmak |
نیاید | gelmesin | mesin | آمدن | gel | gelmek |
داخل نشود | girmesin | mesin | داخل شدن | gir | girmek |
ننویسد | yazmasın | masın | نوشتن | yaz | yazmak |
فعل نهی در دوم شخص جمع (siz):
فعل نهی در دوم شخص جمع از چهار پسوند mayın/meyin/mayun/meyün ساخته میشود که منطبق بر اصل تطابق آوایی در زبان ترکی استانبولی به اشکال زیر خواهد بود:
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت a/ı باشد از پسوند mayın برای ساخت فعل نهی در حالت دوم شخص جمع استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم e/i باشد از پسوند meyin برای ساخت فعل نهی در حالت دوم شخص جمع استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت o/u باشد از پسوند mayun برای ساخت فعل نهی در حالت دوم شخص جمع استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم ö/ü باشد از پسوند meyün برای ساخت فعل نهی در حالت دوم شخص جمع استفاده میشود.
به جدول مثالهای فعل نهی در دوم شخص جمع توجه بفرمایید:
معنای فعل نهی در حالت دوم شخص جمع | فعل نهی | پسوند امری | معنای فعل | بن فعل | مصدر فعل |
نخرید | almayın | mayın | خریدن | al | almak |
صبر نکنید | beklemeyin | meyin | صبر کردن | bekle | beklemek |
نروید | gidmeyin | meyin | رفتن | git | gitmek |
نخوانید | okuymayun | mayun | خواندن | oku | okumak |
لمس نکنید | dokunmayun | mayun | لمس زدن | dokun | dokunmak |
نیایید | gelmeyin | meyin | آمدن | gel | gelmek |
داخل نشوید | girmeyin | meyin | داخل شدن | gir | girmek |
ننویسید | yazmayın | mayın | نوشتن | yaz | yazmak |
حالت احترام در دوم شخص جمع (siz):
فعل نهی در حالت احترام در دوم شخص جمع از چهار پسوند mayınız/meyiniz/mayunuz/meyünüz ساخته میشود که منطبق بر اصل تطابق آوایی در زبان ترکی استانبولی به اشکال زیر خواهد بود:
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت a/ı باشد از پسوند mayınız برای ساخت فعل نهی در حالت احترام دوم شخص استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم e/i باشد از پسوند meyiniz برای ساخت فعل نهی در حالت احترام دوم شخص استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت o/u باشد از پسوند mayunuz برای ساخت فعل نهی در حالت احترام دوم شخص استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم ö/ü باشد از پسوند meyünüz برای ساخت فعل نهی در حالت احترام دوم شخص استفاده میشود.
به جدول مثالهای فعل نهی در دوم شخص جمع توجه بفرمایید:
معنای فعل نهی در حالت احترام دوم شخص جمع | فعل نهی | پسوند امری | معنای فعل | بن فعل | مصدر فعل |
نخرید | almayınız | mayınız | خریدن | al | almak |
صبر نکنید | beklemeyiniz | meyiniz | صبر کردن | bekle | beklemek |
نروید | gidmeyiniz | meyiniz | رفتن | git | gitmek |
نخوانید | okuymayunuz | mayunuz | خواندن | oku | okumak |
لمس نکنید | dokunmayunuz | mayunuz | لمس زدن | dokun | dokunmak |
نیایید | gelmeyiniz | meyiniz | آمدن | gel | gelmek |
داخل نشوید | girmeyiniz | meyiniz | داخل شدن | gir | girmek |
ننویسید | yazmayınız | mayınız | نوشتن | yaz | yazmak |
در سوم شخص جمع (onlar):
فعل نهی در سوم شخص جمع از چهار پسوند masınlar/mesinler/masunlar/mesünler ساخته میشود که منطبق بر اصل تطابق آوایی در زبان ترکی استانبولی به اشکال زیر خواهد بود:
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت a/ı باشد از پسوند masınlar برای ساخت فعل نهی در حالت سوم شخص جمع استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم e/i باشد از پسوند mesinler برای ساخت فعل نهی در حالت سوم شخص جمع استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار سخت o/u باشد از پسوند masunlar برای ساخت فعل نهی در حالت سوم شخص جمع استفاده میشود.
اگر آخرین حرف صدادار فعل از نوع حرف صدادار نرم ö/ü باشد از پسوند mesünler برای ساخت فعل نهی در حالت سوم شخص جمع استفاده میشود.
معنای فعل نهی در حالت دوم شخص جمع | فعل امری | پسوند امری | معنای فعل | بن فعل | مصدر فعل |
نخرند | almasınlar | masınlar | خریدن | al | almak |
صبر نکنند | beklemesinler | mesinler | صبر کردن | bekle | beklemek |
نروند | gidmesinler | mesinler | رفتن | git | gitmek |
نخوانند | okumasunlar | masunlar | خواندن | oku | okumak |
لمس نکنند | dokunmasunlar | masunlar | لمس زدن | dokun | dokunmak |
نیایند | gelmesinler | mesinler | آمدن | gel | gelmek |
داخل نشوند | girmesinler | mesinler | داخل شدن | gir | girmek |
ننویسند | yazmasınlar | masınlar | نوشتن | yaz | yazmak |
در قسمت بعد با آموزش فعل درخواستی در زبان ترکی استانبولی با وب سایت موسسه مجازی زبان آموز همراه باشید.