زبان هندی، قسمت دوم: زبان و رسم الخط های مختلف هندی

در انتها مقاله قبل، به معروفی زبان های هندوآریایی پرداختیم، حال بحث زبان هندی را از همان نقطه ادامه میدهیم.

تاثیر زبان فارسی بر زبان هندی

خانواده هندوآریایی فقط یک “زبان آوایی” دارد: زبان پنجابی.یکی از معدود زبان های آوایی، در کل خانواده هندواروپایی.
یکی از مهمترین خصوصیات زبان های هندوآریایی این است که همگی به شدت تحت تاثیر زبان پارسی بوده اند.
و تا حدود کمتری هم تحت تاثیر زبان های ترکی و عربی. به دلیل قرن ها تسلط حاکمان مسلمان تُرک در ان منطقه.
سلطان‌نشین دهلی برای اولین بار در قرن 13م زبان و ادبیات پارسی را در ان منقطه معرفی کرد.
این تاثیر در زمان حکومت مغول ها تا قرن 16م نیز ادامه داشت تا اینکه سلطه بریتانیا بر هند اغاز شد.
در ان زمان پارسی زمان رسمی حکومت و زبان میانجی و زبان روشنفکران و زبان اشعار و ادبیات بود.

چند مثال ساده از زبان هندی که از زبان پارسی امده اند مانند : سبزی، کتاب، تازه، گرم   و بسیاری لغت دیگر.
جالب است که بدانید در زبان اردو نیز این لغات به همین شکل هندی تلفظ میشوند اما ظاهری شبیه زبان پارسی دارند.
زیرا زبان اردو از الفبا عربی استفاده میکنند.اردو یک زبان هندی است که به شدت تحت تاثیر زبان پارسی بوده است.
زبان هندی معیار و اردو، هر دو از گویش کهدی بولی به وجود امده اند. با این تفاوت که هندی معیار بیشتر تحت تاثیر سانسکریت
و اردو بیشتر تحت تاثیر پارسی و عربی بوده است.زبان پارسی تاثیر بسیار کمتری بر زبان های دراویدی داشته است.
به این دلیل که قسمت های شمالی هند بیشتر از قسمت های جنوبی تحت کنترل حکومت های مسلمان بوده اند.
دلیل دیگر این موضوع، نزدیک بودن زبان های هندوآریایی به زبان پارسی می باشد.

زبان‌های چینی-تبتی

دو مورد از 22 زبان رسمی ایالتی هندی زبان‌های چینی-تبتی هستند. زبان بودو و زبان میتی یا مانیپوری.
زبان بودو، زبان رسمی ایالت آسام و منطقه خودمختار بودولند در مرز بوتان میباشد.
مانیپوری، زبان رسمی ایالت مانیپور در مرز میانمار میباشد.بسیاری از زبان‌های چینی-تبتی در شمال شرقی هند
متعلق به زیرگروه زبان‌های تبتی-برمه‌ای میباشند.اما رابطه بسیاری از این زبان ها با یکدیگر نامشخص است.

شمال شرقی هندوستان، با دارا بودن 75% کل زبان های هند بیشترین تنوع زبانی را دارد.با اینکه منطقه نسبتا کوچک و کم جمعیتی میباشد.
بسیاری از زبان های این منطقه، خود دارای چندین گویش مختلف نیز میباشند که توسط یکدیگر قابل فهم نمیباشند.
که گویشور های لحجه های مختلف را مجبور میکند تا از یک زبان میانجی برای ارتباط با یکدیگر استفاده کنند.
بودو و مانیپوری از جمله زبان هایی هستند که در این منطقه به عنوان زبان میانجی مورد استفاده قرار میگیرند.
اما زبانی که بیشتر از همه به عنوان زبان میانجی مورد استفاده قرار میگیرد، زبان آسامی میباشد.
این زبان شرقی ترین زبان خوانده زبان های هندواروپایی و زبان رسمی ایالت آسام میباشد.
علاوه بر این، نسخه های پیجین و کریول زبان آسامه نیز وجود دارد که معروف ترین ان زبان آمیخته ِ ناگامیس در ایالت ناگالاند میباشد.
در حالی که واژگان این زبان بر اساس آسامه میباشد ولی گرامر ان ریشه در زبان‌های تبتی-برمه‌ای دارد.در ایالت آروناچال پرادش که 50 زبان تبتی-برمه‌ای صحبت میشود انگلیسی تنها زبان رسمی میباشد.و هندی به عنوان زبان میانجی مورد استفاده قرار میگیرد.
در ایالت مگالایا نیز زبان های تبتی-برمه‌ای صحبت میشود اما زبان رسمی این ایالت انگلیسی میباشد.
و پرگویشترین زبان محلی منطقه نیز زبان کاسی میباشد که جز خانواده زبان های استرا-آسیایی میباشد.

زبان‌های استرا-آسیایی

یکی از 22 زبان رسمی ایالتی هند زبان سانتالی میباشد که آن هم جز خانواده زبان های استرا-آسیایی میباشد.
این زبان در ایالت های زیادی شناخته شده است و در ایالت های شرقی و شمال شرقی صحبت میشود.
زبان های استرا-آسیایی دیگری از شاخه مانداری هم وجود دارند که هند صحبت میشوند.
زبان های استرالیایی-آسیایی به نظر نمیاد بومی هندوستان باشد، نه؟
خانواده زبان های استرا-آسیایی شامل زبان های ویتنامی و زبان خمر در کشور کامبوج میباشد.
گفته میشود گویشورهای زبان های استرا-آسیایی حدود 3500 سال قبل به هندوستان امده اند.
زبان سانتالی تا قرن 19م هیچ گونه ساختار نوشتاری نداشت.تا اینکه الفبای اولچیکی بدین منظور ساخته شد.

رسم الخط های زبان هندی

ساختار نوشتار زبان های هندی یکی از جالبترین بخش های تنوع زبانی هندوستان میباشد.
طبق امار های مرکز تحقیقات هند در این کشور 66 نوع خط نوشتاری وجود دارد.بیشتر این موارد از خط تاریخی براهمی
که قدیمی ترین خط هند است، به وجود اماده است.تنها خط قدیمی تری که در دنیا وجود دارد
خط باستانی ایندس میباشد که بیش از 5500 قدمت دارد.البته مشخص نیست که ایا این تصاویر واقعا
یک سیستم نوشتاری بوده اند یا صرفا یک سری نماد تصویری. خط دیواناگری، پر استفاده ترین سیستم نوشتاری در هند میباشد.
این سیستم نوشتاری، در بسیاری از زبان ها از جمله هندی استفاده میشود.
زبان سانسکریت نیز از سیستم دیواناگری استفاده میکند.

خط گجراتی، سیستم نوشتاری دیگری است که از خط دیواناگری به وجود امده است. خط بنگالی که از دیواناگری به وجود امد
و در زبان های بنگالی و مانیپوری استفاده میشود. خط آسامه که تقریبا مشابه خط بنگالی میباشد و در زبان آسامی استفاده میشود.
الفبای گرمکهی در زبان پنجابی استفاده میشود. و خط های مشتق گرفته شده هم وجود دارند که از سیستم براهمی به وجود امده اند.
خط تامیلی که در زبان تامیلی استفاده میشود.زبان های تلوگو و کانارا هم خط مخصوص به خود را دارند.
تمام خطوط دراویدی در زبان سانسکریت و در سایر زبان های کوچکتر نیز استفاده میشود،بسته به اینکه در چه منطقه ای هستند.

تمام سیستم های نوشتاری که از خط براهمی به وجود امده اند، ابوگیدا نامیده میشوند.در این سیستم حروف صدا دار، به حروف صامت میچسبند و کلمه را به وجود میاورند.با اینکه تمام این سیستم ها از یک منبع به وجود امده اند.بدین معنی نیست با یادگرفتن یک خط میتوانید یک سیستم نوشتاری دیگر را بخوانید.و در نتیجه به این سوال مهم میرسیم:

با این تنوع زبانی فوق العاده زیادی که وجود دارد مردم با زبانی های مختلف چگونه با یکدیگر صحبت میکنند؟

چیزی که من فهمیده ام این است که در شمال هند چند زبان های هندوآریایی به یکدگیر نزدیک هستند.مردم در حضور رو در رو میتوانند با یکدیگر صحبت کنند.و بدون حضور رو در رو و فقط با شنیدن صدا تنها قادر به فهمیدن بعضی از لغات یکدیگر هستند.
بسیاری از گویشور های غیر هندی میتوانند زبان هندی را در صبحت رو در رو متوجه بشوند.هرچند نمیتوانند به طور کامل به هندی صحبت کنند.
یعنی اگر با یک هندی صحبت کنند فقط یک ارتباط یک طرفه شکل میگیرد.”یا اصطلاحا “فهم نامتقابل.
اما برعکس، اگر یک هندی زبان زبان غیر هندی را یادبگیرد. در اون صورت احتمالا هر دو طرف میتوانند با یکدیگر حرف بزنند
و حرف یکدیگر را بفهمند.بسیاری از هندی ها، چند زبانه هستند و میتوانند با گویشور های مختلفی ارتباط برقرار کنند.
یا حتی ممکن است به زبان انگلیسی با یکدیگر صحبت کنند.

برای مردم هندوآریایی زبان هایی که میخواهند با دراویدی زبان ها صحبت کنند، انگلیسی زبان بسیار مهمی است.
زیرا زبان های آن ها بسیار با یکدیگر متفاوت است و غرور کاذبی وجود دارد که ان ها را از صحبت به زبان غیر مادری منع میکند.
این صحبت ها راجع زبان های چینی-تبتی و خانواده زبان های استرا-آسیایی نیز نیز صادق است.
و باید دوباره تاکید کنیم که درون هر ایالت زبان های گوناگونی وجود دارد. اما یک زبان خاص همیشه به عنوان زبان میانجی برای ارتباط با یکدیگر استفاده میشود.و این زبان لزوما هندی یا انگلیسی نیست.ممکن است زبان رسمی ان ایالت باشد.و ممکن است زبان اکثریت مردم آن منطقه باشد.اما خیلی از هندی ها به من گفته اند که بیشتر مردم علاقه دارند با کسانی صحبت کنند که زبان مشترکی با ان ها دارند.